De 4 dimensies
Lesson 5 Module 1
De 4 dimensies
Stephen Covey zegt; ben bewust van de 4 dimensies, dat verbinding met jezelf maakt.
In deze training krijg je inzicht in je eigen denken en handelen.
Als er balans is tussen de 4 dimensies (Mentaal, fysiek, spiritueel en emotioneel) en je
deze goed beheerst zal de kwaliteit van je handelen toenemen, je zult je vitaler
voelen, creatiever, het gevoel hebben dat je alles aankunt. Het gaat erom dat je
je balans vindt tussen de verschillende bronnen van energie ((fysieke, sociale,
spirituele en emotionele energie).
Kort wordt eerst aangegeven wat precies wordt bedoeld met de 4 dimensies.
Elke dimensie heeft met elkaar te maken, maar om voor jezelf inzichtelijk te
maken wat onder elke dimensie valt en hoe je erop kan mediteren is het van
belang na te gaan bij jezelf hoe het staat met jouw dimensies. Daarbij volgt een
oefening voorafgegaan door een meditatie.
De Fysiek dimensie
Bij de fysieke dimensie gaat het om je lichamelijk functioneren; leer te luisteren
naar je lichaam; als je honger hebt ga je eten, als je slaap hebt ga je slapen.
Voel je je duf en slap ga dan bewegen, eet gezond, minder roken. Alles dat goed
is om je fitter in je lijf te voelen. Als jij je fysiek goed of beter voelt zal je merken
dat de mentale vlak ook beter voelt. Zorg je niet goed voor je lichaam of
verwaarloos je jezelf door bijvoorbeeld niet goed te eten of niet bewegen (of
juist teveel), dan zal je merken dat er mentale stress is. Dat kan al gauw leiden
tot een burn-out. Hoe meer je je beweegt, hoe meer energie je krijgt om andere
actie te ondernemen
De mentale dimensie
Mentale dimensie (is de verzorging van je geest): dit betreft het denken, voelen
en willen, met een goede conditie, voel je je zowel lichamelijk als mentaal fit.
Mentale fitheid is fitheid van de geest. Dus verzorg ook je geest. Er zijn een
aantal dingen die je kunt doen om je mentaal fitter te voelen, het vergt wel
oefening en discipline; vergroot je capaciteit om te groeien, leef bewust en
gezond, denk positief, stel je doelen en je missie, praat met vrienden. Als je je
druk maakt kan je gaan mediteren.
De spirituele dimensie
Het spirituele is je bron van inspiratie, wat inspireert jou, muziek, je geloof een
boek lezen, mediteren of iets anders. Probeer je regelmatig daarmee bezig te
houden, het is zelfontwikkeling, je waardensysteem.
De sociaal-emotionele dimensie
Het sociaal-emotionele is de relatie met anderen. Het win-win denken, eerst
begrijpen dan begrepen worden en de synergie. Dat is hoe beter je iemand
begrijpt, hoe meer gemeenschappelijke ideeën je kunt zien en hoe hoger de
synergie (door samenwerking is het effect groter, dan dat je iets alleen doet).
Covey zegt behaal eerst de overwinning op jezelf en daarna de overwinning met je omgeving.
Even nog in een overzichtje:
Een ieder presteert wel op één of twee van de dimensies. Volgens Covey is het
de kunst om ook aan de mindere dimensies te werken. Je kunt nog zo goed zijn
in je werk en sport, maar als je relatie niet lekker loopt, geeft dat geen fijn
gevoel. Andersom geldt hetzelfde. Het ontwikkelen en verbeteren van iedere
dimensie is belangrijk, maar het is nog belangrijker om de vier dimensies in
balans te houden. Zelfreflectie en vragen stellen aan jezelf vormen voor Covey
het geheim om leiding over jezelf te krijgen;
- waarom doe je wat je doet?
- wat vindt jij belangrijk?
- wat wil je echt?
- en wat houdt je tegen?
Je stelt je onafhankelijk op, zelfinzicht wordt vergroot, zelfdiscipline groeit en je
gedrag zal veranderen hoe jij wilt dat het veranderd. Door jezelf deze vragen te
stellen en op te schrijven, zal de kwaliteit van je handelen toenemen.
Oefening 5
Hieronder volgt een oefening in het kader van de 4 dimensies. Als je er zo mee
bezig bent, zal je merken dat dat er veel overgang/overlap tussen de dimensies
zijn. Dat is niet erg. Maar door het eerst afzonderlijk voor jezelf op te schrijven
per dimensie, is het beter te zien waar je de balansen legt. En in het dagelijks
leven zal je meer gaan opletten. Dus je gaat voor jezelf na hoe het is gesteld
met alle dimensies in je leven. Welke dimensie heeft mee of minder aandacht
nodig. Schijf op welke acties je kan ondernemen om meer aandacht aan elke
dimensie te geven. Bijvoorbeeld meer letten op je emoties, je kan meer rust
inbouwen in je leven, je kan elke dag met een smoothie beginnen, of elke dag
een meditatie van een paar minuten in te plannen, een kwartiertje te gaan
sporten of elke dag een aantal bladzijden uit je boek te lezen, muziek te luisteren enz.
- Maak een lijst van activiteiten van elke dimensie.
- Maak van 1 van deze activiteiten een doel voor de komende week.
- Beoordeel aan het eind van de week je prestaties.
- Noteer elke week concrete activiteiten op alle vier de dimensies, voer ze uit en evalueer je resultaten. Wat voor gevoel geven die acties/prestaties je.
Ook als het in het begin niet lukt, schrijf je je gevoel op, ga bij jezelf na wat je tegen hield om die prestaties te bereiken. Het is immers een oefening. Als je het vaker probeert, gaat het vanzelf. Doe dit een paar weken lang. Je zult merken dat je jezelf ontwikkelt, je groeit en dat je in jezelf investeert (door tijd te maken).
Een meditatie vooraf kan je helpen deze oefening uit te voeren, in eerdere
lessen noemde ik de chakra’s. De chakra’s spelen een belangrijke rol bij het
fysiek, emotionele, mentale en spirituele welzijn van de mens. Chakra’s zijn
licht- energieën die door je fysieke lichaam stromen. Voel je lichamelijk en
mentaal goed. Het is je levenskracht. Chakra’s bewerkstelligen je zelfbewustzijn,
het spirituele, het maakt gevoel los, het emotionele. Door zo te mediteren zorg
je ervoor dat de doorstroming van de energieën tussen de verschillende
dimensies in balans zijn
Ik heb hieronder van elke dimensie al wat voorbeelden ingevuld wat voor mij
geld. Maak gebruik van een schriftje of notitieblokje om de oefeningen uit te
werken. En het is handig om steeds terug te kijken als het even niet lukt. Als je
het vaker toepast zal het na veel oefening vanzelf gaan en hoef je niet steeds
terug te kijken.
Oefening: mentale dimensie
Ik weet dat elke week hardlopen of gaan sporten goed voor me is. Maar de
ene keer ga ik wel en de andere keer niet. Ik weet dat ik het met regelmaat
moet gaan.
Oefening: Fysieke dimensie
Mijn lichamelijke gesteldheid moet goed zijn, als ik op tijd gezonde voeding
eet voel ik mij gezond. Op tijd ga sporten voel ik me fit, op tijd naar bed gaan
om de volgende dag weer fit te zijn.
Oefening: Sociaal- emotionele dimensie
Ik kom elke week samen met vrienden na het sporten om even bij te kletsen,
daar heeft een ieder wel zijn verhaal hoe hij of zij zich voelt. Plan afspraken in
met vrienden.
Oefening: Spirituele dimensie
Al jaren mediteer ik elke ochtend en denk ik aan alle zaken die mij gezond en
fit houden. Ik schrijf elke ochtend 3 doelen voor mijzelf op voor de dag of
week. Soms volg ik meditaties van bijvoorbeeld Deepak Chopra. Daaruit
vloeien ook oefeningen uit die ik uitvoer. Bijvoorbeeld; schrijf 3 dingen op
waarvoor je dankbaar bent.
Oefening 6
Maak van 1 van deze activiteiten een doel voor de komende week
Mijn doel van deze week: vanaf deze week zorg ik ervoor dat ik een agenda
bijhoud met alle afspraken en of doelen die ik deze week wil behalen of een
tot do list om de 4 dimensies (met mijn gestelde doelen) in balans te houden.
Als mij hardloop afspraak niet doorgaat, mis ik mijn training en effe lekker
bijkletsen- of sociale contacten- afspraak gaat dan niet door. Ik probeer voor
een alternatief te zorgen om binnen te sporten of een andere kletsafspraak te
maken.
Schrijf jouw doel op in je notitieboekje.
Je zult merken dat je door al hele kleine veranderingen in je leven toe te passen
je al resultaat ziet, of een groei of ontwikkeling bij jezelf ziet.
Ik kan me voorstellen dat het best wel moeilijk is keuzes te maken wat voor
jouw belangrijk is. Zelfs al bij kleinere doelen, laat staan bij grotere doelen. In
module 3 zal je zien dat alles mogelijk is wat jij wilt bereiken. Grote doelen kan
je opknippen in kleinere. Bij heleboel coaches krijg je te horen: begin klein, denk
groot. In de volgende module maken we al een begin met, hoe je keuzes maakt
of hoe je prioriteiten kan stellen.